Insan Cesitliligi: Irksal Farkliliklar mi, Evrimsel Adaptasyonlar mi?

Abstract

Bir süredir üniversitede verdiğim insanın biyolojik çeşitliliğini konu alan derslerimde gözlemlediğim en önemli sorun, öğrencilerimin derslerin içeriğine ilişkin elle tutulur Türkçe bir kaynaktan yoksun oluşlardır. Aslında birkaç kitap bu alandaki eksikliği giderme iddiasında olsa da, bu yapıtların ortak noktası antropolojinin en sorunlu kavramlarından biri olan “ırk” kavramını antropolojinin güncel tartışmaları açısından ele almaktan uzak olmalarıdır. Geçen yüzyılın ikinci yarısından itibaren “ırk” kavramı antropoloji açısından kapsamlı bir dönüşüme uğradı. Sherwood Washburn’un Yeni Fiziki Antropoloji (1951) adlı çalışması, Frank Livingstone’un İnsan Irklarının Var Olmayışı Üzerine (1962) adlı başyapıtı, söz konusu dönüşümün en önemli iki mihenk taşı oldu. Antropolojide çığır açan bu iki çalışma, Darwinci doğal seçilimle şekillenen dinamik popülasyon anlayışının, 19. yüzyıldan kalma durağan ve tipolojik ırk anlayışının yerini almasını sağladı. Günümüzde fiziki antropologlar artık yaşayan popülasyonlar arasındaki farklılıkları “ırklar” olarak adlandırılan küçük paketlere sığdırmaktan çoktan vazgeçtiler. Artık türümüzün sahip olduğu çeşitlilikleri ve adaptasyonları, evrimsel nedenleri ve sonuçlarına odaklanarak ele alıyoruz. Bu kitabı yazmamdaki temel çıkış noktası bu dönüşümün tarihine odaklanmak ve biyolojik antropologların günümüzde insan çeşitliliği konusuna nasıl yaklaştıklarını etraflıca ele almaktır. Umarım yazdıklarım amacına ulaşır.