La conquista de Mexico en el 'Guatimozin' de Gertrudis Gomez de Avellaneda

Abstract

İspanyol asıllı Kübalı yazar Gertrudis Gómez de Avellaneda Gautimozín, Son Meksika İmparatoru adlı tarihî romanını 1846 yılında Madrit’te yayınladı. Bu roman, İspanya’da o yıllarda alışılmadık bir bakış açısıyla Aztek İmparatorluğu’nun fethini ele alıyordu. Yazar, İspanyol siyasî ve kültürel çevreye ait olmasına karşın, bağımsızlıktan sonra yazılmaya başlayan ve yeni ülkelerin kültürel oluşumuna önemli bir katkıda bulunan İspanyol-Amerikalı tarihî romanların yolunu izlemektedir. Romanında İspanyollar girişimleri yüzünden övülür, ancak o zamanların İspanyol Tarih Biliminin göstermeye çalıştığı gibi, hırs ve gereksiz şiddetten uzak saf kahramanlar da değiller. Öte yandan, yerliler de, zalim bir talih kurbanları olmakla birlikte, olumsuz tarafları olmayan saf ve masum insanlar değiller ve bu nedenle romandaki imgeleri daha dengeli bir şekil alır. Bu bildiri Avellaneda’nın bakış açısının yeni İspanyol kökenli Amerikalı yazarların görüşüne daha yakın olduğunu kanıtlamayı amaçlamaktadır. Belki bu yüzdendir ki, roman İspanya yerinde, XIX. yüzyılın ortalarında bağımsızlığına kavuşan Meksika’da iyi karşılanmıştır. Ancak İspanyol kökenli Meksikalılar, son tahlilde İspanyol- dolayısıyla da Avrupalı- bir geleneğin mirasçıları olarak, Yerlileri değil de romandaki İspanyolları benimsediler (yerlilerin hakkı çok daha sonra verilecekti).