Incidence of Metabolic Syndrome in Ischemic Cerebrovascular Disease and the Role of Carotid Intima-Media Thickness

Abstract

Amaç:Metabolik sendrom (MtS), sedanter yaşam ve beslenme tarzı değişiklikleri nedeni ile sıklığı giderek artan bir klinik sendromdur. Kardiyovasküler hastalıklar üzerinde yapılan çalışmalar MtS’nin ateroskleroz gelişiminde etkili olduğunu göstermiş ve bu sonuçlar iskemik inmede de MtS varlığını araştırmaya neden olmuştur. Aterosklerozun ise erken damarsal değişiklikleri, kendini karotis intima-media kalınlığında (IMK) artış ile göstermektedir. Bizim çalışmamızın amacı, iskemik inmede MtS sıklığını tespit etmek, karotis IMK ile MtS veya parametrelerinin ilişkisini sorgulamaktır. Yön­tem­ler:Bu çalışmaya Nisan 2007- Nisan 2009 tarihleri arasında Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi 3. Nöroloji Kliniği’nde iskemik inme tanısı ile yatarak tedavi altına alınan 194 hasta dahil edilmiştir. Hastalara açlık kan şekeri ölçümü (AKŞ) ve lipid profilini içeren rutin kan tetkiklerinin yapılmasının yanı sıra kan basınçları kaydedilmiş, bel çevre ölçümleri alınmıştır. Hastalar National Cholesterol Education Panel (NCEP) tanı kriterlerine göre MtS varlığı açısından incelenmişlerdir. 194 iskemik inme hastanın 133’üne karotis IMK’sını ölçmek amacıyla karotis Doppler Dupplex USG yapılmıştır. 133 hastanın 99’u yatış sırasına göre MtS varlığı ve yokluğuna göre iki gruba ayrılmış ve karotis IMK ile MtS varlığı, Trial of Org 10172 in Acute Stroke Treatment (TOAST) ve Oxfordshire Community of Stroke Project (OCSP) arasındaki ilişki sorgulanmıştır. Bul­gu­lar:Çalışmaya alınan 194 iskemik inme hastasının 126’sında (%64.9) MtS tespit edildi. MtS’si olan hastaların 76’sı (%60.3) kadın, 50’si (%39.7) erkekti. MtS, <50 yaş grubunda %22.2, 50-60 yaş arasında %23, 60-70 yaş arasında %32.5 ve >70 yaş grubunda %22.2 oranında saptandı. MtS’li hastalarda yaş ve cinsiyet dağılımı genel iskemik inme hasta popülasyonumuzla aynı oranlardaydı. Yine MtS’li hastalarda TOAST ve OCSP sınıflamaları genel iskemik inme popülasyonumuzla benzer dağılım gösteriyordu. Karotis Doppler Dupplex USG yapılan 133 hastanın 117’sinde karotis IMK artmış bulundu. Karotis IMK ile AKŞ, high density lipoprotein (HDL) kolesterol düzeyi ve bel çevresi arasında bir ilişki saptanmazken, trigliserid (TG) yüksekliği ve hipertansiyon (HT) varlığı arasında anlamlı bir ilişki bulundu (p=0.004, p=0.007). Çalışmamızda MtS’li ve MtS’siz gruplar arasında cins, karotis IMK ve TOAST açısından fark saptanmadı. Bununla birlikte posterior dolaşım infarktları MtS’li grupta daha az görüldü (p=0.04). So­nuç:İnmeli hastalarda MtS insidansı, genel popülasyonla karşılaştırıldığında daha yüksektir. Çalışmamızda, karotis IMK’yla, TG ve HT arasında yüksek derecede korelasyon bulunurken MtS’yle bir korelasyon saptanmamıştır. Karotis IMK aterosklerozun erken belirtilerinden biri olduğundan, HT’si ve çok yüksek TG’si olanlarda inme habercisi olabilir. (Nö­rop­si­ki­yat­ri Arşi­vi 2011; 48: 234-7)