Lojistik Sektöründe Sürdürülebilirlik Raporlarının ESG Parametreleri İle Değerlendirilmesi

Abstract

Sürdürülebilirlik kavramı ilk olarak 18. yüzyılın başlarında asla ormanın yeniden üretebileceğinden daha fazla hasat yapmamak anlamıyla ortaya atılmıştır. Günümüzde gelecek nesillerin ihtiyacını karşılama yetisinden ödün vermeden bugünün ihtiyaçlarını karşılamak şeklinde tanımlanabilecek olan bu kavram her geçen gün yaygınlaşmakta ve ekonomiler, şehirler, kaynak yönetimi gibi birçok kavramla birlikte karşımıza çıkmaktadır. Tanımlamalardan da anlaşılacağı gibi bir sistemin çevresel ve sosyal performansına ilişkin olan sürdürülebilirlik yapılan bir işin, çalıştırılan bir sistemin uygulanması sırasında dünyanın geri kalanının çıkarını göz önünde bulundurup bulundurmadığının (ya da ne kadar bulundurduğunun) ölçütüdür. Sıkça sürdürülebilirlik kavramıyla beraber kullanılan ve yatırım odaklı olarak karşımıza çıkan Çevresel, Sosyal ve Yönetişim (Environment, Social and Governance – ESG) verileri firmaların çevreye ve topluma olan etkileriyle birlikte vergi stratejileri, yönetim kurulu çeşitliliği gibi özelliklerini göz önünde bulundurarak uzun vadedeki pozitif getirilerini irdelemeye yaramaktadır. Sürdürülebilirlik çalışmaları kapsamında işletmeler toplumsal fayda arayışının yanı sıra yatırımcı çekmek, marka değerini ve bilinirliğini arttırmak amaçlarıyla da çevresel ve sosyal performansları ile hedeflerini içeren sürdürülebilirlik raporları yayınlarlar. Çevresel bilincin artmasıyla rağbet kazanan sürdürülebilirlik raporları 2020 yılı itibariyle G250 firmalarının %96’sı tarafından yayınlanmaktadır. 1999 yılında %35 seviyelerinde olan bu oran hızlı bir tırmanış göstermiştir. Dünyanın birçok ülkesinde özellikle son 5 yıl içerisinde zorunlu hale getirilen sürdürülebilirlik raporlaması ülkemizde zorunlu olmamakla birlikte bazı firmalar tarafından yayınlanmaktadır. Söz konusu zorunluluğun firmaları disipline etme özelliği ilgili yönetmeliklerin oluşturulmasını gerekli kılsa da bu yeterli değildir. Zira nesnel bir biçimde denetlenemeyen raporlar firmaların marka değerini arttırmak için yaptıkları reklam çalışmalarından öteye gidememe tehlikesiyle karşı karşıya kalabilir. Bu nedenle sürdürülebilirlik raporlarının karşılaştırılabilmesini, hedeflerin takip edilebilmesini ve başarının ölçülebilmesini mümkün kılan bir değerlendirme sistemi ihtiyacı ortaya çıkmaktadır. Bu çalışma kapsamında yüksek bir çevresel etki seviyesine sahip lojistik sektöründe yer alan işletmelerin sürdürülebilirlik raporları incelenmiş ve değerlendirme sisteminin geliştirilebilmesi için gerekenlerin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada, sera gazı salınımları, atıklar, çalışan ilişkileri ve yolsuzluk gibi çok çeşitli ve takibi mümkün parametreleri bünyesinde barındıran ESG verileri kullanılarak geliştirilecek bir değerlendirme sisteminin işletmelerin değer yaratan faaliyetlerine yönelik performanslarının ölçülmesine katkı yaratacağı ve sözü edilen ihtiyaca cevap verebileceği öngörülmektedir. Belirlenecek olan standartlar ve denetleme sistemi sürdürülebilirlik raporlarının başarısını da maksimize edecektir.Anahtar Kelimeler:Lojistik Sektörü,Sürdürülebilirlik Raporları,Sürdürülebilirlik,ESG