Moğolcanın 'Phags-pa Yazısıyla Yazılmış Eserleri

Abstract

Burada yer verilen metinlerin yazıldığı yazı sistemi Kubilay Han’ın emriyle ’Phags-pa bla-ma Blo-gros rgyal-mts’an adlı Tibetli bir rahip tarafından 1260 ve 1269 yılları arasında hazırlanmıştır. Görünüşünden dolayı bu yazıya Moğolcada dörbelcin ‘kare, dörtgen’ yazı da denir. Amaç, Yuan imparatorluğu sınırları içerisinde kullanılan belli başlı dillerin (Çince, Tibetçe, Moğolca, Uygurca ve Sanskritçe) tamamının yazılabileceği tek bir alfabenin oluşturulmasıydı. ’Phags-pa yazısı dil açısından doğu Moğol lehçesi temelinde, esas olarak Tibet yazısı yazım sistemine uygun olarak, Uygur-Moğol yazı sistemi de göz önünde bulundurularak hazırlanmış bir yazıdır. ’Phags-pa yazısıyla yazılmış olan yazıtlar, kitaplar ve geçiş belgeleri (Çince paizi, mo. gerege), bu belgelerin transkripsiyonu, konuyla ilgili daha önceki çalışmaların adları, ayrıntılı bir dizin ile kısa bir sözlük bu çalışma içerisinde yer alır. Sözlükte ayrıca Moğolca – Uygurca denklikler, alıntılar da gösterilmiştir.