Türkiye’de Eğitim, İstihdam ve Yetiştirmede Olmayan Gençler

Abstract

Ne istihdamda, ne eğitimde ne de yetiştirmede olan gençler (bundan böyle “NEİY gençler” olarak anılacaktır), sosyal, ekonomik ve politik etki ve nedenleri bakımından dünyada giderek artan bir sorun alanı olarak görülmektedir. Bu bakımdan kamu politikalarının planlanması ve programlanması açısından bir ülke nüfusu içerisindeki konumunun netliğe kavuşturulması önem arz etmektedir. Bu kapsamda farklı denge unsurları olabileceği düşünülerek, sistematik stratejilerin üretilebilmesi ve hayata geçirilebilmesi adına ne NEİY gençlere ilişkin detaylı bir profil araştırması hayati bir önem taşımaktadır. Bu çalışmada, NEİY gençlerin karma yönteme başvurularak kapsamlı bir analize tabi tutulmuştur. İlk olarak, detaylı bir literatür taraması sonucunda elde edilen sorun kümelerinin evrensellik gösterip göstermediği geliştirilen ölçeklerle sınanmış ve yüksek düzeyde geçerlik ve güvenirlik elde edilmiştir. Söz konusu ölçeklerin geçerliği ve güvenirliği 3158 NEİY gençle yapılan yüz yüze görüşmelerden elde edilen verilerle sağlanmıştır. Metodolojinin tamamlayıcı diğer ayağında ise yarı yapılandırımış mülakat tekniğine başvurularak 152 NEİY gençten veri temin edilmiştir. Her iki yöntem tatbik edilirken, Türkiye’de İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) – II çerçevesinde 26 alt bölge içerisinde bölgelere adını veren 26 ilde ikamet eden 15-29 yaş grubundaki NEİY olan gençler hedeflenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, NEİY gençlerin genel profili içerisinde lise düzeyi ön planda, aile profili açısından büyük oranda çalışmayan babaların varlığının NEİY gençler için risk olabileceği ve gençlerin büyük bölümünün hiçbir iş deneyiminin olmadığı saptanmıştır. Ayrıca NEİY olmayı belirleyen “neden” ve “etki” faktörleri ana boyut ve alt boyutlarıyla kapsamlı bir şekilde irdelenmiş, analiz sonuçlarının araştırmacılara ve politika yapıcılara yol göstermesi amaçlanmıştır. Böylelikle, bulgulardan yola çıkarak hazırlanacak kapsamlı ve sistematik stratejiler ülkenin ekonomik ve sosyal açıdan kalkınmasına katkı sağlayabilecektir.