HEMOFİLİ A HASTALARINDA TEDAVİYİ KOMPLİKE EDEN İNHİBİTÖR GELİŞİMİ VE PATOGENEZİNDE REGULATUVAR ​ T HÜCRELERİN ETKİSİ

Abstract

Amaç: Hemofili A olgularında tedavide kullanılan FVIII preparatlarının yarıömürlerinin kısa olması ve tekrarlayan infüzyonların gerekliliği %25-30 hastada inhibitör gelişmesine sebep olur. Bu inhibitörler efektif tedaviyi komplike eder, morbiditeyi arttırarak yaşam kalitesini etkiler. Hayvan çalışmaları CD4+ CD25+ T hücreleri aracılığıyla FVIII‘e karşı tolerans geliştiği ve CD4+ CD25+ Foxp3+ (Treg) hücrelerinin uzun süreli toleranstaki rolü gösterilmiştir. Ancak halen inhibitör gelişiminin karışık süreci nedeniyle tamamen açıklanamadığı bilinmektedir. Bu çalışmada, İNH(+) ve İNH(-) hemofili hastalarında, rFVIII'le uyarılmış T hücre alt grupları ve bu hücrelerden sekrete edilen immün yanıtta etkili sitokinlerin inhibitör gelişimi patogenezindeki rollerinin ortaya konulmasıyla inhibitör gelişmiş hastalara uygulanacak immün tedaviye katkıda bulunulması amaçlanmaktadır. Yöntem: Çalışma grubu, 10 İNH(+) ve 10 İNH(-) hemofili hastası ile benzer yaş grubunda 10 sağlıklı kontrolden oluşturuldu. Periferik kan mononükleer hücre (PKMH) izolasyonu için; heparinli tüpe alınan 10 ml kanlar, ivedilikle laboratuvara ulaştırıldı. 0. gün T hücre oranlarına flow sitometriyle bakıldı. Zenginleştirilmiş RPMI kültür medyumunda 1x106 PKMH/ml olacak şekilde süspanse edildi. İnkübasyon 3 koşulda yapıldı; 1) Uyarılmamış (US), 2) rFVIII'le uyarılmış, 3) Fitohemaglutinin (PHA)’le uyarılmış (pozitif kontrol). Kültür sonrası hücre oranlarına flow sitometri, sitokinlere ELİSA’yla bakıldı. Bulgular: İNH(+), INH(-) gruba göre CD4+ CD25+ T hücreleri, uyarılmamış ve rFVIII’le uyarılmış koşulda anlamlı olarak düşük bulundu(p=0.01,p=0.04). İki grup arasında T hücre alt grupları İNH(+) grupta daha düşüktü ancak çarpıcı olarak rFVIII ve PHA ile uyarımla diğer T hücrelerinin aksine Treg oranları İNH(+) grupta yüksekti. İNH(+) ve kontrol grubu arasındaysa PHA’yla uyarılmış koşulda CD4+ T hücreleri anlamlı olarak yüksek bulundu(p=0,023). İNH(+) grupta İNH(-) gruba göre IL-13 ve TGF-β daha düşük; IL-10 daha yüksek bulundu. Ayrıca özellikle İNH(+) grubunda kontrole göre IL-10 anlamlı olmak üzere (p=0,0016), TNF-α, IL-13, TGF-β sitokin düzeyleri düşük saptandı. Sonuç: Bulgularımız inhibitör gelişiminde CD4+ CD25+ T ve Treg hücrelerinin rolünü göstermektedir. İnkübasyon öncesi CD4+ CD25+ T hücre düzeyleri arasındaki anlamlı faklılıklar, FVIII‘e karşı toleranstaki rolü açıklamaktadır. İnkübasyon sonrasındaysa rFVIII'le uyarım İNH(+) grubunda Treg hücre üretimini tetiklemiştir. Özellikle kontrol grubuna göre düşük seviyeleri inhibitör gelişiminde sitokinlerin, immün sistemi düzenleyici etkilerinin rFVIII tedavisi ile ortadan kalktığını göstermektedir. Anahtar Kelimeler: Hemofili A, inhibitör antikor gelişimi, rekombinant faktör 8 replasman tedavisi, T regulatuvar hücre, sitokin