KAPAMA İŞARETİNDEN FAYDALANARAK YAPILAN TAHRİFAT

Abstract

KAPAMA İŞARETİNDEN FAYDALANARAK YAPILAN TAHRİFAT Yusuf KALEM, Zarif Asucan ŞENBAŞ, Oğuz Can ERTAŞ, Nadir ARICAN İstanbul Üniversitesi İstanbul Tıp Fakültesi, İstanbul, Türkiye Amaç: “Aslını değiştirme, bozma” olarak tanımlanan tahrifat, adli belge incelemelerinde cevaplanması istenen sorulardan biridir. Belge üzerinde kapama işaretinden faydalanarak yapılan görece nadir görülen tahrifat türü olması nedeniyle olguların paylaşılması ve konunun tartışılması amaçlanmıştır. Gereç-Yöntem: İncelenen belgeler, üzerinde tahrifat olup olmadığının tespiti amacıyla mahkemelerce bilirkişiye gönderilen çeklerdir. Farklı dosyalardan alınan belgelerde (çek) tutarların yazılı olduğu alanlar, önce çıplak gözle daha sonra HS525 document dedector cihazı ile incelenmiştir. Bulgular: İlk belgede çek tutarının harflerle yazılı olduğu alandaki “Atmışaltıbinüçyüzaltmışyedi” ifadesi başındaki kapama işaretinin evvelce “z” harfine benzer şekilde oluşturulduğu, sonrasında bu benzerlikten faydalanarak, başına “Yü” ifadesinin eklenmesiyle “YüzAtmışaltıbinüçyüzaltmışyedi” ifadesine dönüştürüldüğü saptandı. Çek tutarının sayısal olarak ifade edildiği alanda da evvelce “66367” olan sayının başına “1” eklenerek, “166367” sayısına dönüştürülmüştü. Diğer olguda, tutarın harflerle yazılı olduğu alandaki “Kırkbeşbinyirmisekiz” ifadesinin başındaki kapama işaretinin de evvelce “z” harfine benzer şekilde oluşturulduğu, sonrasında başına “Yü” ifadesinin eklenmesiyle “YüzKırkbeşbinyirmisekiz” ifadesine dönüştürüldüğü, tutarın sayısal olarak ifade edildiği alandaki evvelce “45.028,80” olan sayının başına da “1” eklenerek, “145.028,80” sayısına dönüştürüldüğü saptandı. Her iki çek üzerindeki “z” harfine benzeyen tüm kapama işaretleri, sürşarj yöntemiyle “#” işaretine benzetilmeye çalışılmıştı. Sonuç: Sunulan olgular tahrifatın en sık yapılma şekli olan ekleme biçimine iyi örneklerdendir. Kapama işaretleri sıklıkla “#” şeklinde yapılır. Sunulan dosyalarda kapama işaretlerinin “z” harfine benzer şekilde yapılması sonucu harf benzerliğinden faydalanılarak yapılmış tahrifatlar gösterilmiştir. Kapama işareti, tutar ifadesi içerisinde yer alan harflerden biri gibi kullanılarak görece nadir görülen bir tahrifat yapılmıştır. Kapama işaretlerinin, adli belge incelemelerinde gözden kaçabilecek alanlar olduğu dikkate alındığında, inceleme ve raporlandırma sırasında bu alanların da özenle araştırılması gerekmektedir. Anahtar Kelime: Adli belge inceleme, Tahrifat, Çek