Sıradan şeylerin belleği: Türkiye’de bir koruma alanında yerleşme, maddi dünya, peyzaj

Abstract

Bu makale, Köprülü Kanyon Milli Parkı ile ilgili araştırma bulguları üzerinden Türkiye’de bir koruma alanında insan-çevre ilişkisini sorunsallaştırarak, toplumsal yaşamın mekânsallığını ve maddeselliğini tartışmaktadır. Parkın ekolojik, kültürel ve ekonomik değerler biçilen unsurlarından çok, hegemonik koruma perspektifinin kenarda köşede bıraktığı, görünmez kıldığı şeylere, gündelik yaşamın sıradan şeylerine, özellikle de harap olmuş, bazen kullanılmadan eskimiş materyal formlara odaklanmaktadır. Yerel toplululuğun barınma ve geçim pratiklerinin somutlaştığı bu maddi dünya, bir miras peyzajını iç içe geçmiş toplumsal pratiklerin ve zamansallıkların birlikteliği olarak kavramsallaştırmamızı sağlar ve aynı zamanda, yöreye dair başka hikayeleri duyulur kılar. Materyal bağlam, mekânın sakladığı farklı hikayelere işaret ederek, peyzajın metinsel çeşitliliğini, bir başka deyişle, farklı bellekler, farklı anlamlar üretme gücünü ve barındırdığı simgesel ihtilafları açığa çıkarmaktadır.