Isaac Mayer Wise: Amerikan Reform Yahudiliğinin Kurucusu

Abstract

Yahudilikte Reform hareketi Almanya’da doğmuş olmasına rağmen gelişimini Amerika’da gerçekleştirmiştir. Dönemin sosyal ve siyasi şartları Reform hareketinin Avrupa’da gelişimini sınırlandırmaktaydı. Bireylere inanç ve ifade özgürlüğü tanıyan Amerika’nın toplumsal yapısı Yahudilikte Reform fikirlerinin gelişmesi için verimli bir ortam oluşturmuştur. Bu makale, Almanya’dan Amerika’ya göç etmiş bir din adamı olan Rabbi Isaac Mayer Wise’ın üç kurum aracılığıyla Amerikan Reform hareketi üzerindeki etkisini göstermeye çalışmaktadır. Wise’ın Yahudi inanç ve uygulamaları hakkındaki görüşlerini Yahudilerin hepsi kabul etmese de, onun Refform hareketi için temelini attığı üç kurum bütün Amerikalı Yahudiler için toplumsal örgütlenme modeli olmuştur.