| dc.description.abstract | Kanun, Türk Müziğinin önemli ve temel çalgılarından biridir. Ülkemizde tarihi
açıdan uzun bir geçmişi olan kanun çalgısı, hem kadın hem de erkekler tarafından icra
edilmiştir. Ancak müziğin tarihi gelişimiyle ilgili ülkemizdeki az sayıdaki kaynaklarda,
erkek kanuni isimlerine daha çok rastlanmaktadır. Örneğin Kanuni İshak Bey, Kanuni
Ömer Efendi, Kanuni Hacı Arif Bey, Kanuni Talat Bey gibi. Oysaki tarihte kadın kanun
icracıların olduğunun bilinmesine rağmen, 20. yüzyıla kadar herhangi bir kadın kanuni
ismine rastlanamamaktadır. Kaynak yetersizliği sebebiyle ancak minyatürlerden, kartpostallardan,
ülkemize gelen yabancı gezginlerin notları ya da ressamların çizdiği tasvirlerden
kadın kanunilerin olduğu anlaşılmaktadır. 20. yüzyıl başlarında ise yazılmış
mecmualardaki mevcut konser programlarından az sayıda kadın kanun icracı isimlerine
rastlanmaktadır.
Geleneksel çalgılarımızdan Kanun eğitiminin 20.yüzyıldan sonra, güzel sanatlar
liseleri ve üniversitelerde başlaması ve yayılması sebebiyle, son zamanlarda kadın icracı
sayısının artmasına sebep olmuştur. Bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki yetişmiş kadın
kanunilerin tespitini yapmak, bunların unutulmaması, kalıcı olması için, araştırmacılara
rehber bir kaynak olmasını sağlamaktır. Bu alanda yapılan ilk çalışma olması sebebiyle,
alana önemli bir katkıda bulunacağı düşünülmektedir.
Çalışmada kaynak tarama ve kişisel görüşme yöntemleri kullanılmıştır. Kaynak
tarama sonucu, kadın kanunilerin, ülkemizdeki tarihçesinden kısaca bahsedilmiştir. Yine
kişisel görüşmede; kanun eğitimcileriyle kurulan iletişim sonucunda elde edilebilen verilerle
ise, sanatçı, akademisyen, öğretmen, öğrenci, serbest meslekte olan tüm kadın kanunilerin
isimlerine ulaşılmaya çalışılmış ve bu isimler alfabetik olarak çalışmada listelenmiştir.
Buradan elde edilen sonuç ışığında, kadın kanuni sayısının fazla olması sebebiyle, çalışmada sınırlama yapılması gereği duyulmuş, özellikle ileri seviyede olan resmi kurumlardaki (trt radyo-tv-kültür bakanlığı vb) kanun sanatçısı ve üniversitelerde akademisyen olarak çalışanlar incelenmiştir. Ele alınan bu kanunilerin özgeçmişleri, sanatçı kişilikleri ve çalış stilleri hakkında kısaca bahsedilip, resimli ve icra dinletileriyle (internet link web sayfa adresleri verilerek) örneklendirilmiştir.
Buradan elde edilen veriler doğrultusunda, kadın kanunilerden sanatçı ve öğretim elemanlarının yaşamları, ülkemizde illere göre dağılımı, eğitimleri ve genel hatlarıyla icra tarzları hakkında geçmişten günümüze (2017 yılı) kadar değerlendirmeler yapılmıştır. | tr_TR |
