Türkiye Alabalık Yetiştiriciliğinin Su Ürünleri Sektörü ve Ülke Ekonomisi Açısından Değerlendirilmesi

Abstract

Tarım sektörü içerisinde önemli bir yeri olan su ürünleri sektörü değerli besin kaynağı olmasının yanı sıra iş kolu bakımından sosyo ekonomik alanda önemli bir yere sahiptir Bu yapısından dolayı alabalık yetiştiriciliği ülkemizde önemli ekonomik girdi ve istihdam sağlayan iktisadi faaliyet alanı haline gelmiştir Türkiye’de, 1990 yılında 3 323 ton olan gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliği son yıllarda hızlı bir artış göstererek 2008 yılında 68 649 tona ulaşmıştır Bu çalışmada, gökkuşağı alabalığı yetiştiriciliğinin mevcut potansiyeli, ekonomiye olan katkısı, sektörün sosyo ekonomik yapısı ile işletmelerin bölgeler ve illere göre yapısal ve ekonomik durumları analiz edilmiştir Ülkemiz genelinde yaygın olarak yetiştiriciliği yapılan bu tür 76 ilde 1 427 adet işletmede faaliyetini sürdürmektedir Toplam yetiştiricilik üretiminin 45 1 ’i alabalık yetiştiriciliğinden elde edilmektedir Bu oran dikkate alındığında ülke ekonomisine sağladığı katma değer 2008 yılı verilerine göre toplam su ürünleri gelirinin 14 2 ’ yetiştiricilik gelirinin ise 32 6 ’sını 277 317 000 YTL) oluşturmaktadır Araştırma sonucunda, mevcut olan işletmelerin 29 9 ’u Karadeniz, 21 7 ’si Akdeniz, 6 2 ’si Marmara, 10 7 ’si İç Anadolu, 17 7 ’si Ege, 12 1 ’i Doğu Anadolu, 1 7 ’si ise Güney Doğu Anadolu Bölgesi’nde faaliyet göstermektedir İllere göre değerlendirildiğinde en fazla işletmenin bulunduğu il Denizli 108 üretim miktarı ve katma değer olarak da 12 441 ton üretim 47 275 800 YTL ile Muğla ilk sırada yer almaktadır Toplam proje kapasitelerinin en düşük olduğu il Bingöl 6 ton), en yüksek olduğu il ise Muğla 13 403 ton) olarak tespit edilmiştir