Molla Kestelî’nin Hayatı ve Eserleri

Abstract

Öz: Asıl adı Muslihuddin Mustafa b. Muhammed olan Molla Kestelî (ö. 901/1496), dönemin meşhur âlimlerinden Hayâlî ve Hocazâde ile birlikte Hızır Bey’in en önemli üç talebesinden biridir. Kelam ve fıkıh başta olmak üzere aklî ve dinî pek çok ilimde derin bir vukû୲yet sahibi olan Kestelî, bilâd-ı selâse olarak isimlen- dirilen ve Osmanlı’nın en önemli ilim ve siyaset şehirlerinden olan İstanbul, Bursa ve Edirne’de müderrislik ve kadılık görevlerinde bulunmuştur. Bunlara ek olarak kazaskerlik görevinde de bulunan Kestelî, hayatının çoğunu ilmî ve siyasî görevleri deruhte etmekle geçirmiştir. Bundan dolayı da telif faaliyetleri için çok fazla zaman bulamamıştır. Bununla birlikte tespit edilebildiği kadarıyla çoğu küçük hacimli olmak üzere kendisine ait on adet eseri mevcuttur. Onun en önemli ve en meşhur eseri olan Hâşiye ‘alâ Şerhi’l-‘Akâid adlı eseri haricindeki diğer eserleri, basılmamış olup, henüz yazma hâlindedir. Fatih döneminin en önemli simalarından biri olan Kestelî’nin hayatının bilinmesi ve eserlerinin ortaya çıkarılması, Osmanlı ilim geleneğinin önemli bir safhasında aktif rol oynayan bir âlim ve devlet adamının faaliyetlerinin aydınlatılması ve bu surette günümüzde bu alanda gerçekleştirilecek çalışmalar için bir katkı sağlaması açısından önemli ve gerekli bir vazifedir. Girişi müteakip iki temel bölümden oluşan bu makalenin birinci bölümünde klasik ve modern bibliyograোa kay- naklarından istifade edilerek Kestelî’nin hayatı tüm yönleriyle ele alınmaya ve sistematik bir şekilde sunulmaya gayret edilmiştir. İkinci bölüm ise gerek bibliyogra୲k kaynaklar, gerekse kütüphane kataloglarından hareketle Kestelî’nin eserlerinin tespit edilmesi ve bu eserlerin bizzat incelenmesi suretiyle tanıtımına tahsis edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Kestelî, Hızır Bey, kelam, fıkıh, kazasker, Hâşiye ‘alâ Şerhi’l-‘Akâid