A Comparative Evaluation of Pitch Notations in Turkish Makam Music (EBSCO: Academic Search Complete)

Abstract

Ebced notalama sistemi, Al- Kindi'nin yas¸adıgˆı dönemden (9.yy) beri Ortadogˆu'da bilinmektedir. Ancak, Ebced, sadece kuramsal bir araç olarak kullanılmıs¸tır. Günümüze ulas¸an sınırlı sayıda müziksel örnekten görmek mümkündür ki, Ebced, çagˆlar boyunca bestekarların ve icracıların geneline hitap etmemis¸, edvar/nazariyat kitaplarında perdeleri açıklama ve simgeleme yolu olarak kalmıs¸tır.

Bu makale, görüldügˆü kadarıyla ilk kez olarak, Ebced'e dayalı tarihi iki Türk makam müzigˆi notasının kars¸ılas¸tırmalı degˆerlendirmesini içermektedir. Bunlar, Safiyüddin Urmevi'nin 17-sesli Pithagorsaldüzeni (13. yy) ve Abdülbaki Nasır Dede'nin ona perde isimleri vermesiyle olus¸an kurgudur (19. yy). Bugün Arel-Ezgi-Uzdilek olarak bilinen yürürlükteki Türk makam müzigˆi kuramı ile Ebced dizisi yan yana kondugˆunda, ilkinin Urmevi tarafındangelis¸tirilen ana-modelin devamı oldugˆu görülür. Bu olgunun vurgulanması bizim bir katkımızdır. Son toplamda, Oktavın 53 es¸it parçaya bölünmesi, bunları bir sentin altında hata ile sarmalamaktadır. Ancak, bu çözünürlük Türk makam müzigˆinde bütünüyle uygulanmamaktadır.