Eş Şiddetine Karşı Yöntemler Endeksi’nin (EŞYE) Türkçe geçerlik ve güvenirlik çalışması

Abstract

Mağduru olduğu kadar faili ve ilişkili çevreyi de olumsuz etkileyen kadına yönelik şiddetle başa çıkma konusunda farklı açıklamalar getirilmiştir. Bu açıklamalar, mağdurların pasif kurbanlar olduğuna dair açıklamalardan hayatta kalmak için aktif çaba harcayan bireyler olduğuna dair açıklamalara evrilmiştir. Eş Şiddetine Karşı Yöntemler Endeksi (EŞYE) bu güncel yaklaşımıbenimseyen bir endekstir. Bu çalışmada EŞYE’nin Türkçeye uyarlaması gerçekleştirilmiştir. Doksan altı katılımcının verisinin incelendiği çalışmada EŞYE, Çatışmaların ÇözümüneYakla-şım Ölçeği (ÇÇYÖ), Stresle Başa Çıkma Tarzları Ölçeği (SBTÖ) ve İki Boyutlu Sosyal İstenirlikÖlçeği (SİÖ) kullanılmıştır. Çalışma sonuçları EŞYE boyutlarının kullanılan yöntem sayısı sıra-lamasının yatıştırma, karşı koyma, gayriresmi bağlantılar, yasal yöntemler, resmi bağlantılar ve güvenlik planlaması; yararlılık sıralamasının ise resmi bağlantılar, yasal yöntemler, gayriresmibağlantılar, güvenlik planlaması, yatıştırma ve karşı koyma biçiminde olduğunu göstermiştir. EŞYE boyutları ÇÇYÖ boyutlarıyla ilişkili, SBTÖ boyutlarıyla tümüyle ve SİÖ boyutlarıyla genel olarak ilişkisiz bulunmuştur. Yöntemlerin kullanılan yöntem sayısı ve ÇÇYÖ boyutlarıyla ilişkisine yönelik bulgular alan yazınla uyumludur. Türk kadınlarının toplumsal alandaki yöntem-leri bireysel alandaki yöntemlere kıyasla daha yararlı bulduğu gözlenmiştir. Gelecek çalışmaların EŞYE boyutlarının başka başa çıkma ölçekleriyle nasıl ilişki göstereceğini incelemesi yararlı bilgiler sunacaktır. Endeksin akademik ve saha çalışmalarına ve müdahale programlarına katkı sağlaması umulmaktadır.