İntraoral Bölgeye Uygulanan Girişimsel İşlemler ile İlaçlara Bağlı Çenelerde Görülen Osteonekroz Arasındaki İlişki Konusunda Diş Hekimliği Öğrencilerinin Bilgi Düzeylerinin ve Farkındalığının Ölçülmesi

Abstract

Amaç: 2009 yılında, Amerikan Oral ve Maksillofasiyal Cerrahi Derneği (AAOMS), bisfosfanata bağlı çene osteonekrozunun (BRONJ) terimi ve antirezorptif ajan kaynaklı osteonekrozuun (ARONJ) terimi yerine; ilaca bağlı çene kemiği osteonekrozu (MRONJ) teriminin kullanılmasını önermiştir. Bu çalışmamızda geleceğin diş hekimleri olacak fakültemizdeki öğrencilerin bilgi düzeyleri ve farkındalığını arttırarak olası osteonekroz vakalarının önüne geçmeye çalışmayı amaçlıyoruz. Yöntem: Çalışmamıza İstanbul Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesinde eğitim gören 4. ve 5.sınıf öğrencilerinden toplam 188 kişi katılmıştır. Gönüllü katılım formu anketin yayınlandığı web sitesi üzerinden katılımcıların erişimine sunulmuş ve katılımcılar gönüllü olur formunu elektronik olarak onayladıktan sonra anket sorularına erişebilmişlerdir. Bulgular: “Hangi hastalıkların tedavisinde bisfosfonat kullanılır?” sorusu incelendiğinde iki grup arasında anlamlı derecede fark görülmüştür(p=,000). “Hangi etken maddeler osteonekroza neden olabilir?” sorusuna 4.sınıflar %67,50 oranında Alendronat yanıtı, %64,90 oranında Zolendronat yanıtı verirken 5.sınıfların %83,80’i Alendronat ve %81,10’u Zoledronat yanıtı vermişlerdir. Bu soruya en düşük oranda 4.sınıfların %4,40’ı eşit oranlarda Riociguat ve Bromokriptin yanıtı verirken 5.sınıfların %2,70’i eşit oranlarda Asebutolol ve Everolimus yanıtını vermişlerdir. Diğer verilen yanıtlarda değerlendirildiğinde iki sınıf arasında anlamlı derecede fark izlenmiştir(p=0,006). “Hangisinin uzun süre kullanımı osteonekroza neden olabilir?” sorusu için ikisınıf arasında anlamlı derecede fark görülmüştür(p=0,029). Anketimizde verilen örnek bir vaka için “Anamnezinde 1 yıldır osteoporoz nedeniyle oral yolla Alendronik Asit kullandığı ve başka herhangi bir sistemik hastalığı olmadığı öğrenilen 47 yaşında kadın hasta kliniğinize diş çekimi için başvurmaktadır. Hastaya cerrahi işlem uygular mısınız?” sorusunda İki grup arasında anlamlı bir ilişki izlenememiştir(p=0,089). Sonuç: Her ne kadar elde ettiğimiz bulgularda yüksek oranda doğru yanıtlara ulaşmış olsak ta düşük oranda verilen hatalı yanıtlarda olduğu görülmüştür. Bu durum bize halen diş hekimliği eğitiminin osteonekroz riski bulunan hastaların dental tedavileri ve bifosfonatlar ile osteonekroz neden olma potansiyeline sahip olan diğer ilaçların farkındalığını artırma konusunda henüz yeterli olmadığnı göstermektedir.