Batı Balkan Ülkelerinde Enerji Politikalarının Dönüşüm Zorunluluğu: Yenilenebilir Elektrik Politikaları Üzerine Bir Değerlendirme

Abstract

Batı Balkan ülkelerinde fosil yakıt bağımlılığı,sübvansiyonların fosil yakıtları öncelemesi, özelsektör katılımının sınırlı olması, çoğu kömür ileçalışan termik santrallerin eski olması ve kullanım ömürlerinin sonuna yaklaşılması, AB hedefleri doğrultusunda yenilebilir kaynaklardanenerji elde etme zorunluluğu, Paris Anlaşmasıkapsamında (Kosova hariç) karbon emisyonunudüşürme taahhüdü, uzun dönemde AB’nin düşükkarbonlu ekonomi hedefi gibi hususlar, bölgeninenerji politikalarına dair yeni planların yapılmasıgerekliliğini ortaya çıkarmaktadır. Bu durum iseBB6 ülkelerinde enerji politikalarının dönüşümzorunluluğunu tartışmayı çalışmanın amacı halinegetirmektedir. AB, Batı Balkanlar’da uzun vadelienerji yatırımını güvence altına almak için “Katılım Öncesi Yardım” ve “Batı Balkan Yatırım Çerçevesi” gibi finansman araçları sunmakta; AB hedefleri ve politikaları ile uyumlu yenilebilir enerjipolitikaları için hükümetler Ulusal Enerji Planları oluşturmaktadır. Batı Balkan (BB6) ülkelerininkarbon azaltma ve iklim değişikliğini azaltma hedefleri, fosil yakıt tüketimini azaltıcı ve dekarbonizasyonu önceleyen yenilebilir enerji hedeflerinienerji dönüşüm politikalarında zorunlu olaraköne çıkarmaktadır. Bu çerçevede ülkeden ülkeyefarklılık gösteren yenilenebilir enerji hedefleribulunan Batı Balkan ülkeleri teşvik politikalarıiçinde en çok tarife garantisi sistemini kullanaraközellikle rüzgar ve güneş enerjisi kapasitelerine yatırım çekmeyi hedeflemektedir. Uygulanan tarifemiktarları, ülkeden ülkeye ve kullanıldığı enerjikaynağına göre farklılık göstermektedir.