İkbal'in Düşünce Dünyasında Türk Kültürünün İzleri

Abstract

İkbal’in eserlerine bakıldığında sıklıkla Türk kültürü ve Türk tarihinden bahsettiğini görürüz. Zira ulusal dinamizme büyük önem atfeden İkbal, Türk kültür ve medeniyetinin dinamik bir potansiyel taşıdığının farkındadır. Türk ulusu savaş meydanlarında olduğu kadar kültürel alanda da önemli zaferler kazanmış bir ulustur. İkbal, Konferanslarında Türk fikir adamlarının yenilikçi görüşlerini ve çözüm önerilerini derinlemesine inceler. Halim Sabit, Said Halim Paşa, Seyyid Bey, Ziya Gökalp gibi Osmanlı dönemi entelektüel şahsiyetlerde görülen İslam Rönesans'ını gerçekleştirme girişimini gerekli gören ve takdirle karşılayan İkbal, bunun diğer İslam ülkelerine örnek olabileceği kanaatindedir. Özellikle İkbal’in yaşadığı dönemdeki Türk ulusu hem siyasi hem kültürel alanda büyük sınavlar vermekteydi. Tüm olumsuz gelişmelere rağmen Türk halkının Çanakkale, Sakarya, Dumlupınar Muharebeleriyle bağımsızlık ve hürriyet adına destanlar yazdığı bir dönemdir. Türk ulusu bağımsızlığına yönelen dış tehditleri bertaraf etme mücadelesi sürdürürken bir yandan da yenilenme çalışmalarını sürdürmektedir. İşte bu derin potansiyelinden dolayı İkbal Türk ulusunu hem günümüz hem de gelecek için Müslüman uluslar için örnek bir ulus olarak görmüş ve onu her yönüyle dikkatle izlemiştir.