Bulut bilişim ve sağlık bakımı

Abstract

Giriş: Günümüzde sağlık hizmetlerinin giderek maliyetinin artması, sağlık bakım kurumlarının sağlık bilişim sistemlerini benimseyerek kullanmalarını zorunlu hale getirmektedir. Sağlık Bilişim Sistemleri, sağlık bakım kurumlarına kendi süreçlerini düzene koyabilmelerine ve maliyet-etkin bir biçimde daha etkili hizmet verebilmelerini olanak sağlamaktadır. Son teknolojik gelişmelerden biri olan Bulut Bilişim, sağlık bilişim hizmeti veren sağlık bakım kurumlarına internet üzerinden güçlü bir veri depolama alt yapısı oluşturulmasını mümkün kılmaktadır. Ancak bu yeni teknoloji, sunduğu fırsatların yanı sıra büyük kayıplara neden olabilecek riskleri de içermektedir (Henkoğlu ve Külcü 2013). Yöntemler: Bu makalede, bulut bilişim ve sağlık bakımı ile ilgili literatür ve araştırma bulguları incelenerek konunun önemi tartışıldı ve uygulamaya yönelik öneriler sunuldu. Bulgular: Bulut bilişim, uygulamaların internet ortamında bulunan bir uzak sunucu üzerinden çalıştırılması ya da kullanıcıya ait verilerin uzak sunucu üzerinde her an erişilebilir şekilde bulundurulmasını sağlayan bir servis yapısı olarak tanımlanmaktadır. Bulut platformları ise; hemen her türlü elektronik cihazın bağlanabildiği, Web servisleri üzerinden donanım ve yazılım gibi mevcut BHT kaynaklarının dinamik olarak paylaştırılabildiği ve ölçek ekonomisinin avantajları ile yaygın hizmet sunan servis sağlayıcılardan oluşan internet ortamını ifade etmektedir. Bulut Bilişim, bilgi işlem gücünü her yerde ve herkes için kullanılabilir hale getirmekte ve her türlü bilgiye iletişim cihazı (PC, Mac, iPhone, Android veya BlackBerry) kullanarak ulaşmak mümkün olabilmektedir. Bulut Bilişim, sağlık bakım kurumlarına veri paylaşımı adına büyük bir fırsat yaratmaktadır. Hasta verilerini farklı amaçlarla paylaşma hizmeti sunulan sağlık bakım hizmetlerinin kalitesini arttırmaktadır. Bu teknoloji sayesinde sağlık bakım kurumları sürekli olarak yeni alt yapıya yatırım yapmak, yeni personeli eğitmek veya yeni yazılımların lisanslarını almak zorunda kalmadan bilişim kaynaklarına hızla erişim imkânına sahip olabilmektedir. Bulut bilişim sağlık bakım kurumları için yeni bir ekonomi, bütçeleri üzerinde daha iyi bir kontrol sunmakta, büyük ve masraflı veri merkezlerinin sürdürülmesi ve çalıştırılması gereksinimini ortadan kaldırmaktadır. Türkiye’de sağlık bakım sistemlerinde genel bulut bilişim hizmetlerinden faydalanma oranının hızla arttığı, fakat kurumları meydana gelebilecek zararlar karşısında korumaya alan verilerin korunması kanunu vb. hukuksal düzenlemenin olmadığı görülmektedir. Bu durum bulut sistemi üzerine aktarılan tüm verilerin sorumluluğunun, bulut hizmeti alan kullanıcı üzerinde bulunduğu anlamını taşımaktadır. Bu nedenle bulut sisteminin sunmuş olduğu kolaylık ve imkânlardan faydalanan sağlık bakım kurumların; bulut sisteminin kullanımı esnasında ve sonrasında oluşabilecek riskler ve bu konudaki hukuksal eksiklikler hakkında bilinçli olmaları önem taşımaktadır. Sonuç: Günlük yaşamda maliyetlerin düşürülmesi, erişim ve kullanım kolaylığı noktasında sunduğu avantajlarının yanı sıra; bulut bilişimin beraberinde getirdiği riskler de küçümsenmeyecek kadar önemlidir. Bu makalede sağlık bakımı kurumlarının ve sağlık çalışanlarının bulut bilişim konusunda farkındalık geliştirmelerine ve sağlık bakım sisteminde kullanmalarına katkıda bulunması planlanmaktadır.