Fisher Hipotezi ve Beklentilerin Rolü - Fisher Hypothesis and the Role of Expectations

Abstract

Bu çalışmanın amacı faiz oranları ve enflasyon arasında bire bir ilişkiolduğu yönündeki Fisher hipotezinin uzun dönemde geçerliliğini rasyonelbeklentiler modeline göre reel değişkenler kullanarak Türkiye ekonomisiiçin test etmektir. Değişken seçimindeki temel fark beklentilerin rolündenkaynaklanmaktadır. Mecvut literatürde rasyonel beklentiler varsayımı altında Fisher hipotezi testi nominal faiz ve enflasyon oranları kullanılarakyapılmaktadır. Ancak rasyonel beklentilere sahip sofistike iktisadi aktörleriktisadi kararlarını “para peçesi”ne takılmaksızın nominal değerlere göredeğil, reel değerlere göre almaktadırlar. Bu anlamda nominal değişkenlerinkullanıldığı bir model adaptif beklentilere uygun olarak temelde para yanılsaması varsayımını kabul eden bir modeldir. Rasyonel beklentiler varsayımında ise reel değerlerin kullanılması gerekmektedir. Çalışmamızdaki “yeni” yaklaşım, beklentilerin Fisher hipotezi üzerindeki rolünü dikkatealmış olmasıdır. Koentegrasyon testi sonuçları reel faiz oranları ile paranınbeklenen değerindeki değişimler arasında uzun dönemli iksitadi bir dengenin varlığına işaret etmektedir.

Anahtar Kelimeler: Fisher Hipotezi, Adaptif Beklentiler, Rasyonel Beklentiler

JEL Kodları: E40, E5