TÜRK İSTİKLAL MARŞI’NIN SANCAK, OCAK VE YURDU ÜZERİNE DÜŞÜNCELER ( THOUGHTS ON THE FLAG, HEARTH AND HOMELAND OF THE TURKISH INDEPENDENCE ANTHEM)

Abstract

Şâirin, “O şiir artık benim değildir. O milletin malıdır.” ifadesinin İstiklal Marşı’nın kurgu bütünlüğündeki karşılığına dair kültür tarihi izleri aramak bu araştırmanın amacıdır. Bu makale Türk İstiklal Marşı’nın ilk dörtlüğünde Mehmet Âkif tarafından kullanılmış olan “sancak”, “ocak” ve “yurt” kelimelerinin kültürel ve fikrî olarak hangi temellere dayandığı üzerinedir. Osmanlılarda Sultan II. Mahmut döneminden itibaren başlayan millî marş ihtiyacı, Mehmet Âkif tarafından yazılan şiirin resmen Türkiye Cumhuriyeti’nin İstiklal Marşı olarak kabul edilme süreci, sancak ve ocak kelimelerinin dikotomik kullanımı, Türk evren algısı ve merkez simgeciliği dikkate alındığında yurdun, sancak ve ocağı bütünleyen anlam çerçevesi çalışmada ele alınmıştır. Makalede sancak, ocak ve yurdun millî mücadelede ve millî marştaki anlam karşılığının değerlendirilebilmesi için yeri geldikçe şafak, istiklal ve yıldız gibi anahtar kelimelerle ilgisi üzerinde de durulmuştur. Çalışmaya konu olan kavramlar hakkında bilgi ve örnekler verilerek marş içindeki bağlam yorumlanmıştır. Bu yorumlar Mehmet Âkif’in düşünceleri olarak değil, İstiklal Marşı’nın düşündürdükleri şeklinde değerlendirilmelidir.Anahtar kelimeler: Türk İstiklal Marşı, Mehmet Âkif, Sancak, Ocak, Yurt