Conversation and Restoration of Traditional Arhitecture and Garden Arts:Acase Study in iran(BAGH-E DOLAT ABAT)

Abstract

Günümüzde ortaya çıkan çevre sorunları, tarih boyunca şartlara uyum sağlayan ve sürdürülebilir bir kurama sahip geleneksel düzenlerin yeniden ele alınmasına neden olmuştur. Özellikle Tarihi değeri olan yerler, onları ortaya çıkaran dönemlerin; fiziksel, sosyal, kültürel, ekonomik ve teknolojik koşulları sonucunda oluşmuştur. Gerçek olan şudur ki, Tarihi değerlerin kaybolması, o ulusun kimliğini kaybetmesi demektir.

Koruma, toplumu ve değerleri ve bu değerlerin barındığı bütün dinamikleri göz önüne alarak korumayı ve geliştirmeyi amaçlar. Bu amaca ulaşmada kullanılan temel araç ise, bu değerlerin, koruma-planlama karar ve politikalarıyla toplumsal ve mekansal yaşamın bir parçası haline getirilmesidir. Hemen her ülke ve kültür için, korumaya ilişkin amacın ve temel aracın benzerliğinden bahsedilebilinir. Ancak, uygulamalar ve onları şekillendiren kararlarda her ülke, karar ve yasal çerçeve dahilinde farklı yaklaşımları ele aldığı da göz ardı edilmemelidir.

Bu bağlamda İran, M.Ö. 4000'lere dayanan tarihi,geleneksel yerleşmeleri ve değerleri ile dünyadaki en eski uygarlıklardan biridir. İran platosunda yaşamlarını sürdüren insanlar , inançları doğrultusunda iran mimarisini, edebiyat ve sanatta’da yankı bulan cennet özlemlerinin soyut bir örneği olan İran bahçelerini inşa etmişlerdir. İzlerini ülkenin bir çok yerinde görmek mümkün olan İslam Dönemi İran Mimarisi, sanat ve bilim anlayışlarını, estetik zevklerini yansıtan önemli bir öğedir. İranda koruma olgusunun değer kazandığı,UNESCO tarafından İnsanlık Mirası olarak bilinen Yazd kenti İran İslam mimarisinin başlıca yapıtlarına örnek verilebilir.

Araştırmada İranın Yazd kentine genel bakış , (Dolat-Abad)bahçesinin koruma ve resterasyon sürecinde geçirdiği evreler, kenti kimlikli bir hale getirmesi hedeflenen yapıtların konumları ve bu mirasın gelecek kuşaklara katacağı değerler açıklanmaya çalışılacaktır.