19 Ekim 1996 Tarihli Velâyet Sorumluluğu ve Çocukların Korunmasına Yönelik Tedbirler Yönünden Yetki Uygulanacak Hukuk, Tanıma ve Tenfiz ve İşbirliği Hakkında Lahey Sözleşmesi Sonrası Çocuğun Vesayetine Uygulanacak Hukuk

Abstract

19 Ekim 1996 tarihli Lahey Sözleşmesi, iç hukukun bir parçası haline gelmekle; soy bağının hüküm ve sonuçlarından olan velayet sorumluluğuna ilişkin kanunlar ihtilafı kuralları üzerinde önemli değişiklikler getirmektedir. Sözleşme hükümleri, gerek çocuğun velayetine ilişkin tedbirler yönünden MÖHUK’un 14/4 hükmüne gerek velayete uygulanacak hukuku düzenleyen MÖHUK’un 17. maddesine göre öncelikli uygulanacak olmakla birlikte, aynı zamanda çocuğun vesayetine ilişkin hükümlerde de esaslı değişiklik ve etkiler doğurmuştur. Çalışmamızda, öncelikle vesayetin tanımı yapılıp, diğer kavramlardan farkı açıklandıktan sonra çocuğun vesayetini ilgilendiren kanunlar ihtilafı meseleleri detaylı olarak incelenecektir. Çocuğun vesayetine ilişkin hükümler taşıyan ve de yabancılık unsuru taşıyan vesayet ilişkilerine uygulanacak hukuku düzenleyen çok taraflı milletlerarası sözleşmeler kısaca listelenip, açıklandıktan sonra 1996 tarihli Lahey Sözleşmesi’nin MÖHUK hükümleri üzerindeki olası etkisi detaylı olarak incelenecektir. Çocuğun vesayetine uygulanacak hukukun dört yönü bulunmaktadır. Bunlardan biri, çocuğun vesayetine ilişkin koruyucu tedbirlere uygulanacak hukuk, çocuğun vesayet altına alınmasını gerektiren sebeplere uygulanacak hukuk, vesayetin tevdi taleplerine ve vesayetin devamı taleplerine uygulanacak hukuk ve son olarak çocuğun vesayetinin sona ermesi taleplerine uygulanacak hukuktur.