İNHALASYON ANESTEZİSİ

Abstract

Yoğun bakım ünitesindeki (YBÜ) hastalar organ yetersizliklerinin ve hemodinamik problemlerin olduğu kritik süreçteki hastalardır. Bu hasta grubunda, ilaçların hemodinami ve sistemler üzerine etkileri değişebilmekte, daha fazla yan etki ile karşılaşılabilmektedir. Ayrıca organ yetersizliklerine bağlı ilaçların eliminasyon ve etki süreleri de değişmektedir. İnhalasyon anestezikleri 18. yüzyıldan beri genel anestezi sağlamak için ameliyathanelerde kullanılmaktadır. Avantajlı farmakokinetik ve farmakodinamik özellikleri nedeni ile inhalasyon anestezikleri yoğun bakımda bazı durumlarda intravenöz ajanlara alternatif olabilirler. Modern inhalasyon anestezikleri (izofluran, sevofluran, desfluran) solunumla hızlı şekilde emilirler, etkileri hızlı başlar ve hızlı sonlanır. Vücutta çok az birikirler, böbrek ve karaciğerde düşük metabolizmaya sahiptirler. Esas olarak solunum sistemi ile atılırlar. Etkilerine taşiflaksi veya tolerans gelişimi önemsiz derecededir. Bunun yanısıra bronkodilatör etkileri vardır ve birçok organ üzerinde koruyucu özellik gösterebilirler (kardiyoprotektif, nöroprotektif) (1, 2). Hemodinamik instabilitesi olan kritik hastalarda iskemiden koruyucu avantajları olabilir. İnhalasyon ajanlarının bu avantajlarına rağmen yoğun bakımda kullanımları çok nadirdir. Bunun sebepleri ise atmosferik kontaminasyon riski ve yüksek akımlı yoğun bakım ventilatörlerinde volatil ajanların teknik olarak kullanım zorluğudur.

Bu bölümde YBÜ’de inhalasyon anesteziklerinin kullanımından, kritik hastalıklarda sedasyon dışındaki diğer yararlı özelliklerinden ve kullanımlarındaki sınırlamalardan bahsedilecektir. Bunun yanısıra status astmatikus, dirençli status epileptikus, akut respiratuar distres sendromu (ARDS) gibi spesifik hastalıklarda inhalasyon anesteziklerinin kullanımına değinilecektir.